DÖLENEKEN: SELİMİYE, DÜNYA KÜLTÜR MİRASI LİSTESİ’NDEN ÇIKARILABİLİR!

Bir grup hat sanatçısının varsayımlara dayanarak önerdiği ana kubbe kalemişleri uygulamalarının Selimiye Camii’nde uygulanmasının ciddi riskler taşıdığını belirten Şehir Plancısı Namık Kemal Döleneken, “Eğer dünya mirası kurallarına uyulmadığı tespit edilirse, ‘Burası artık tehdit altında bir dünya mirasıdır’ denilecektir. Gelinebilecek en uç nokta ise, ‘Artık Selimiye Dünya Mirası değil’ denilmesidir.” ifadelerini kullandı.


Selimiye Camii’nin UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’ne dahil edildiği dönemde alan başkanlığı görevini yürüten Şehir Plancısı Namık Kemal Döleneken, Selimiye Camii restorasyonu hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Restorasyon çalışmaları kapsamında ana kubbe kalemişleri uygulamalarının tamamlandığını ancak Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi’nden bir grup hat sanatçısının varsayımlara dayanarak yeni kalemiş çalışmasını önerdiğini belirten Döleneken, bu tür çalışmaların varsayımlara dayanarak yapılamayacağının altını çizdi.

Döleneken, “Fatih Sultan Mehmet Üniversitesi’nden bir grup hat sanatçısı, ‘Selimiye’nin yapıldığı dönemde Osmanlı camilerindeki tavan süslemeleri böyle değildi, bu daha sonraki dönemde yapılan süslemelerdir ve bu süslemenin yapılması yanlıştır. O yüzden de biz bu tahminlere göre böyle bir kubbe öneriyoruz’ diye ortaya çıktılar. Burada bütün karşı çıkışlara rağmen, defalarca reddedilmesine rağmen sonunda Anıtlar Yüksek Kurulu’ndan bu doğrultuda bir karar da çıkardılar. Osmanlı döneminde de Selimiye Camii’nde restorasyonlar yapıldı. Ama kural şu; böyle bir şey yaparken, aklınıza gelen ya da tahmin ettiğiniz değil, bulabildiğiniz son en alt kattaki süslemeleri yapabilirsiniz. Uluslararası kurallar böyle. Ne yazık ki şu andaki önerilenle ilgili böyle bir belge yok. Bu kararı aldıranlar belki de Selimiye Camii’nin dünya mirası olduğunun farkında değiller. Dünya mirası süreciyle ilgili hiçbir şey bilmiyorlar ve bu konudan uzaklar. Bu konunun aslında uluslararası bir konu olduğunu bilmiyorlar. Sadece Edirnelilerin ya da Türkiye’nin değil, bütün insanlığın onu korumakla mükellef olduğunun farkında olmadığını düşünüyorum. Onaylı projeden sonra iskele sökülmüştü. İskele yeniden kuruldu. Kurulu iskelenin bir köşesine küçük bir deneme yapıldı. Örnek olsun diye ama iki haftayı geçkin süredir bekliyor. Belli ki bir kararsızlık, tartışma var. Büyük ihtimalle iptal olma ihtimali var.” dedi.

Döleneken, Selimiye Camii Alan Yönetimi Danışma Kurulu ve Eşgüdüm Denetleme Kurulu’nun ivedilikle toplanması gerektiğini ifade etti.
Döleneken, “Selimiye Camii Külliyesi Alan Yönetimi Danışma Kurulu ve Eşgüdüm Denetleme Kurulu ivedilikle toplanarak bu sorunda dahil olmak üzere öneriler geliştirmeli, Alan Yönetim Planını bu sorunları da değerlendirerek güncellemelidir. Bununla birlikte UNESCO Dünya Miras Merkezi ile iletişime geçilerek, yapılması düşünülen uygulamalar tüm boyutlarıyla tartışılarak değerlendirilmeli ve mutabakat sağlanmalıdır.” şeklinde konuştu.

Döleneken, sürecin UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesi’nden çıkarılmasına kadar gidebileceğini belirtti.
Döleneken, “UNESCO Dünya Miras Merkezi için hazırlanacak yıllık raporlarda konunun yer alması, şikayet başvurusu veya yerinde denetleme sonucu tespit edilmesi durumunda öncelikle bilgi verilmediği ve iş birliği yapılmadığı için eleştiri gelecektir. Yapılan restorasyonun uymamız gereken taraf olduğumuz uluslararası anlaşmalar, UNESCO ve ICOMOS tarafından kararlaştırılmış belgelere uygunluğu incelenecektir. Eğer dünya mirası kurallarına uyulmadığı tespit edilirse, ‘Burası artık tehdit altında bir dünya mirasıdır.’ denilecektir. Sonuçta bu konuyla ilgili bizim geleceğimiz en uç nokta, tabii ki hemen ilk gün değil ama eğer ısrar edersek bir gün bize de ‘Artık Selimiye Dünya Mirası değil.’ diyebilirler. O nedenle kimsenin bu riski göze almaya hakkı yok, desteklemeye de hakkı yok.” ifadelerini kullandı.