ÜSTÜN: CAN HAVLİYLE YAPILMIŞ YETERSİZ BİR AÇIKLAMA!

Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından açıklanan buğday alım fiyatları hakkında değerlendirmelerde bulunan Edirne İl Genel Meclisi Cumhuriyet Halk Partisi Grup Başkanvekili Mustafa Üstün, “Açıklamayı, hızlı ve can havli ile yapılmış yetersiz bir açıklama olarak görüyorum. Bu fiyatların da devam eden enflasyon ortamında devlete mal verme noktasında çiftçi tarafında istek oluşturacağını düşünmüyorum.” dedi.

Edirne İl Genel Meclisi Cumhuriyet Halk Partisi Grup Başkanvekili Mustafa Üstün, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından açıklanan buğday alım fiyatları ve destekleme primleri hakkında değerlendirmelerde bulundu. Açıklamayı yetersiz bulduğunu belirten Üstün, destekleme primleri hakkında da detaylı bilgiler verdi.
Üstün tarafından yapılan açıklamada şu ifadelere yer verildi:
“Fiyatlar açıklandı. Öncelikle hayırlısı olsun. Yaşadığımız don zararı, üzerine coğrafyamızın büyük kısmında gelişen kuraklığın üstüne oluşan rekolte endişelerinin TMO stok yönetiminde tehlike oluşturmasından ötürü çok yakın dönemde TMO fabrikalara mal satışını durdurmuştu. Son dönemde Rusya-Ukrayna geriliminde de iplerin kopma noktasına gelmesinden ötürü açıklamayı hızlı ve can havli ile yapılmış yetersiz bir açıklama olarak görüyorum. Bu fiyatların da devam eden enflasyon ortamında devlete mal verme noktasında çiftçi tarafında istek oluşturacağını düşünmüyorum.
Esas merak edilen konu ise, açıklanan hububat destekleri ile ilgili metinde yer alan ifadeler. Metinde yer alan kelime oyunları dolayısıyla birçok kişinin aklında yeni yılda ödenecek desteklemeler ile ilgili soru işaretleri oluştu. Ben de bu nedenle durumu net açıklayan bir yazı yazmak istedim.
Öncelikle ton başına ödenen prim fark desteği kaldırıldı. O yok. Burada, ‘Zaten piyasa hem içeride hem dışarıda 12.500 TL /ton idi, açıklanan 13.500 TL/ton fiyatını içinde primle düşün, ben iyi fiyat açıklandığını düşünüyorum’ diyenler olabilir. Fikir fikirdir.
Baz fiyat harici açıklamada yer alan esas herkesin kafasını karıştıran 2.520 TL/ton başına destek ifadesi ise şu şekilde:
Temel Destek + Planlı Üretim + Sertifikalı Tohum Desteği olarak dekar başına ödenecek olan tutar bu yıl 807 TL/dekar. Bu verilecek destek tutarını diyor ki; bunu dekar başı gibi değil de ton başına düşünüldüğünde size ödediğimiz 807 TL/dekar ödemesi, ton başına 2.520 TL’ye tekabül diyor. Ortalama Türkiye verimini 320 kilogramdan alıyor; 2.520×0.320 = 807 TL ediyor. Tersten giderek 2.520 TL adı alında bir ifade kullanıyor.
Bu nedenle planlı üretime dahil değilseniz, ortada alacağınız 807 TL’lik bir dekar başı ödeme olmayacağı için ton başına 2.520 TL ifadesi zaten geçersiz bir ifade halini alıyor.
Planlı üretim modeli henüz çok yeni. Zaten neredeyse henüz kimsenin dahil olmadığı bir senaryo üzerinden, hiç kimsenin cebine girmeyecek bir tutar üzerinden manipülatif uydurma bir metin hazırlanmış. Yukarıda dediğim gibi, ben bu açıklamalardan ve bu alengirli hesap açıklamalarından can havli ile alıma hazırlanan bir TMO gördüm.
Destekleme modellerinin bu kadar yeni olduğu, TL’nin reel değerli olmasından ötürü fiyatlarda oluşan baskının, kuraklığın, don zararlarının bu denli etkili olduğu böylesine zorlu bir yılda böyle kafa karıştırıcı oyunlar yerine net olunması kuruma olan itibarın korunması açısından önemli olurdu diye düşünüyorum.
Özetle bu yılki gelir hesabınız; Planlı üretime dahil olup, sertifikalı tohum kullandıysanız açıklanan fiyat üzerinden satış + 807 TL dekar başına,
Planlı üretime dahil değilseniz, sertifikalı tohum da kullanmadıysanız açıklanan fiyat üzerinden satış + 317 TL dekar başına,
Planlı üretime dahil değilseniz fakat sertifikalı tohum kullandıysanız açıklanan fiyat üzerinden satış + 122 TL’si sertifikalı tohum desteği olmak üzere toplam 439 TL dekar başına ödeme alacaksınız.
Ötesi berisi, ilerisi gerisi 2.520’si tonu dekarı yok. Hesap bu. Hayırlı olsun.”